Zmiana czasu zazwyczaj budzi wątpliwości w kwestii rozliczenia czasu pracy dla pracowników pracujących w porze nocnej, ponieważ to właśnie wtedy następuje przesunięcie zegara. Podobnie w sytuacji, gdy czas pracy zostaje skrócony o godzinę. Czy w tych okolicznościach, pracując krócej, mamy prawo do pełnego wynagrodzenia? W artykule wyjaśniam jak zmiana czasu wpływa na czas pracy.

Zmiana czasu 

Zarówno pracownik, jak i pracodawca nie mają wpływu na zmianę czasu. Wynika ona z ustawy o czasie urzędowym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej oraz aktu wykonawczego do niej, tj. rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów Rozporządzenie z dnia 4 marca 2022 r. w sprawie wprowadzenia i odwołania czasu letniego środkowoeuropejskiego w latach 2022-2026. Zgodnie z § 1 rozporządzenia czas letni środkowoeuropejski wprowadza się:

  • w 2022 r. – dnia 27 marca,
  • w 2023 r. – dnia 26 marca,
  • w 2024 r. – dnia 31 marca,
  • w 2025 r. – dnia 30 marca,
  • w 2026 r. – dnia 29 marca.

Czas letni odwołuje się:

  1. w 2022 r. – dnia 30 października,
  2. w 2023 r. – dnia 29 października,
  3. w 2024 r. – dnia 27 października,
  4. w 2025 r. – dnia 26 października, 
  5. w 2026 r. – dnia 25 października.

Zmiana czasu z zimowego na letni

Zmiana czasu z zimowego na letni w nocy z godziny 2:00 na godzinę 3:00 oznacza początkową godzinę letniego czasu środkowoeuropejskiego. Oznacza to, że pracownikowi, który wykonuje pracę w godzinach nocnych, czas pracy zostaje skrócony o godzinę. Nie musi się jednak obawiać on o swoje wynagrodzenie. Nie zostanie ono pomniejszone o nieprzepracowaną godzinę. Dzieje się tak dlatego, że zaistniała sytuacja nie powstała z winy pracownika, który jest gotowy do świadczenia pracy, ale ze względu na zmianę czasu nie ma takich możliwości. Należy przy tym pamiętać, że Kodeks pracy nie reguluje wprost kwestii związanych ze zmianą czasu z zimowego na letni czy odwrotnie, ale jednocześnie nie ma podstaw, aby obniżyć wynagrodzenie pracownikowi o tę godzinę.

Zmiana czasu z letniego na zimowy

O zmianie czasu z letniego na zimowy mówimy w sytuacji, gdy cofamy zegarki z godziny 3:00 na godzinę 2:00. Takie przesunięcie zegarów skutkuje wydłużeniem czasu pracy o godzinę. W związku z tym pracownik, który w tym dniu (a dokładnie tej nocy) ma zaplanowaną 8 godzinną zmianę, w rzeczywistości przepracuje 9 godzin. W takim wypadku, pracownikowi należy udzielić czasu wolnego za nadgodzinę w wymiarze:

  • 1:1 jeśli jest to czas udzielony na wniosek pracownika,
  • 1:1,5 jeśli jest to czas wolny udzielany na wniosek pracodawcy.

Gdy niemożliwe będzie udzielenie pracownikowi wolnego, należy mu wypłacić wynagrodzenie za nadgodziny. A ponieważ zmiana ma miejsce z weekend, dodatek za nadgodziny wynosi 100%. Nie zapominając przy tym, że za każdą godzinę pracy w porze nocnej przysługuje dodatek w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Ewidencja czasu pracy a dodatkowa godzina

Pracodawca ma obowiązek ewidencjonowania czasu pracy pracowników. Dodatkowej godziny nie należy pomijać w ewidencji czasu pracy, która jest podstawowym elementem do rozliczenia czasu pracy. W ewidencji powinna znaleźć się informacja o wydłużeniu czasu pracy spowodowanej zmianą czasu i sposób jej rekompensaty.