W Polsce przepisy regulują cztery formy opodatkowania działalności gospodarczej. Podstawową formą jest skala podatkowa (czyli zasady ogólne), podatek liniowy oraz karta podatkowa i ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. W artykule zostały przedstawione informacje dotyczące każdej z form.

Formy opodatkowania działalności a skala podatkowa

Jak już wcześniej zostało wspomniane, skala podatkowa jest podstawową formą opodatkowania. Oczywiście można zmienić metodę opodatkowania poprzez złożenie odpowiedniego oświadczenia do urzędu do 20. dnia stycznia każdego roku.Opodatkowanie na zasadach ogólnych polega przede wszystkim na pomniejszeniu przychodów o poniesione koszty. W zależności od wysokości osiągniętego dochodu wyróżniamy dwie stawki.Jeżeli dochód z działalności gospodarczej osiągnie kwotę:
  • mniejszą bądź równą 85 528 to stawka podatku wynosić będzie 18% minus kwota zmniejszająca podatek;
  • większą niż 85 528 wtedy obowiązuje kwota 15 395,04 zł + stawka 32% od nadwyżki ponad 85 528 zł minus kwota zmniejszająca  podatek.
Zaletą stosowania skali podatkowej jest przede wszystkim możliwość rozliczania się wspólnie z małżonkiem, bądź jako osoba samotnie wychowująca dziecko. W przypadku rozliczania się na zasadach ogólnych można również korzystać z ulg. Natomiast forma ta może okazać się niekorzystna w momencie przekroczenia progu podatkowego (85 528 zł) i opodatkowania dochodu wyższą stawką. Minusem jest również obowiązek prowadzenia Księgi Przychodów i Rozchodów.

Podatek liniowy

Forma opodatkowania podatkiem liniowym polega na opodatkowaniu dochodu (czyli pomniejszonych przychodów o ewentualne koszty) stałą stawką 19%, niezależnie od wysokości osiągniętego dochodu. Opodatkowanie podatkiem liniowym jest korzystne ze względu na niezmienną stawkę, co za tym idzie wyliczenie podatku nie sprawia z reguły większych trudności. Natomiast wadą w przypadku tej metody jest fakt, że podatnik nie ma możliwości rozliczania się wspólnie z małżonkiem czy korzystania z innych ulg podatkowych.Zarówno przy zastosowaniu skali podatkowej, jak i podatku liniowego przedsiębiorca może wpłacać zaliczki na podatek miesięcznie bądź kwartalnie. Jednak należy pamiętać, że kwartalnie mogą rozliczać się tylko mali podatnicy oraz przedsiębiorcy rozpoczynający działalność. Termin wpłaty zaliczki wynosi do 20. dnia każdego miesiąca, a w przypadku podatników kwartalnych do 20. dnia miesiąca następującego po kwartale.Podatnik jest zobowiązany również do złożenia zeznania rocznego PIT-36(zasady ogólne), PIT-36L(podatek liniowy) do 30 kwietnia za ubiegły rok.

Karta podatkowa

Karta podatkowa jest przeznaczona dla przedsiębiorców, którzy prowadzą określony w art. 23 ust. 1 Ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym rodzaj działalności np. usługi gastronomiczne, rozrywkowe, edukacyjne czy usługi z zakresu opieki domowej.W tej metodzie wartość podatku wpłacanego do US nie jest zależna od wysokości osiągniętych dochodów, ale od liczby mieszkańców gminy, w której prowadzona jest działalaność, liczby zatrudnionych oraz od rodzaju prowadzonej działalności. Karta podatkowa nie powoduje obowiązku prowadzenia KPiR, natomiast zobowiązuje do:
  • wydawania paragonów lub faktur na żądanie klienta;
  • w przypadku zatrudniania pracowników - prowadzenia ewidencji zatrudnienia;
  • rozliczania zaliczek na podatek oraz odprowadzania składek ZUS za zatrudnionych pracowników;
  • informowania o wszystkich zmianach (np. stanu zatrudnienia);
  • w przypadku likwidacji działalności - sporządzenia wykazu składników majątku.
Podatek w przypadku karty podatkowej należy opłacić do 7. dnia następnego miesiąca, natomiast za grudzień do 28 grudnia.Do 31 stycznia należy też złożyć roczną deklarację PIT-16A za poprzedni rok informującą o wysokości składki zapłaconej na ubezpieczenie zdrowotne i odliczonej od karty.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Przedsiębiorcy, którzy rozliczają się za pomocą ryczałtu nie mogą pomniejszać osiąganego przychodu o poniesione koszty. Stosują natomiast stawki (3%, 5,5%, 8,5%, 17% i 20%) w zależności od rodzaju wykonywanej działalności. Ryczałt mogą stosować osoby fizyczne, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą i które w poprzednim roku :
  • uzyskały przychody nieprzekraczające 250 000 euro wyłącznie z samodzielnego prowadzenia działalności;
  • uzyskały wyłącznie z tytułu prowadzenia spółki cywilnej przychody nie większe niż 250 000 euro, biorąc pod uwagę łączne przychody wszystkich wspólników.
Co ważne z przywileju rozliczania się za pomocą ryczałtu nie mogą skorzystać przedsiębiorcy prowadzący działalności wyszczególnione w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym (np. osoby prowadzące apteki, czy działalność w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych lub przedsiębiorcy prowadzący działalność wytwórczą wyrobów opodatkowanych akcyzą( z wyjątkiem energii elektrycznej).Przedsiębiorcy na ryczałcie są zobligowani do prowadzenia Ewidencji Przychodów oraz do:
  • przechowywania dowodów zakupu;
  • prowadzenia ewidencji wyposażenia;
  • prowadzenia wykazu środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych;
  • prowadzenia karty podatkowej (gdy zatrudniają pracowników);
  • sporządzania remanentu;
  • sporządzania wykazu składników majątku w przypadku przekształcenia działalności w jednoosobową spółkę kapitałową.
W przypadku rozliczenia miesięcznego zaliczkę należy wyliczyć i wpłacić na konto US do 20 dnia miesiąca za miesiąc poprzedni. W przypadku podatku za grudzień termin jest dłuższy ponieważ podatek opłaca się wraz ze złożeniem zeznania rocznego PIT-28 do 31 stycznia.Wybór formy opodatkowania działalności zależy przede wszystkim od przedsiębiorcy. Znając wady i zalety wszystkich sposobów opodatkowania może podjąć najkorzystniejszą dla swojej działalności decyzję.
Tag: formy opodatkowania działalności